Zarządzanie sobą
Kompetencje proinnowacyjne to umiejętności i postawy, których niezależnie od posiadanej wiedzy i wykonywanego zawodu młodzi ludzie będą potrzebowali w przyszłości by skutecznie działać – w życiu prywanym, na rynku pracy i w sferze aktywności społecznej.
- Czym jest ta wiązka kompetencji?
Kompetencje proinnowacyjne nierozerwalnie wiążą się z rozwijaniem umiejętności zarządzania sobą, czyli świadomego i refleksyjnego kierowania własnym rozwojem i funkcjonowaniem, a także własnymi działaniami.
W procesie edukacji nastawionej na innowacje niezwykle ważne są te aspekty zarządzania sobą, które wiążą się z kształtowaniem postaw wytrwałości i orientacji na przyszłość oraz z poszerzaniem umiejętności rozwijania własnych zainteresowań i uczenia się. - Dlaczego ta wiązka kompetencji jest ważna w dzisiejszym świecie?
Wiązka zarządzania sobą dostarcza kompetencji, które pozwolą uczniom najlepiej przygotować się do radzenia sobie z wyzwaniami dorosłości w dynamicznie zmieniającym się świecie. Zarządzanie sobą to pojęcie zaczerpnięte z teorii zarządzania, jednak może z powodzeniem przeniknąć do praktyki pracy z uczniami. Sam talent w danej dziedzinie nie jest jeszcze gwarantem sukcesu, często bowiem ważniejsza jest umiejętność realizowania długoterminowych celów, wyboru życiowych priorytetów i zdolność do niepoddawania się w obliczu porażki.
Jakie elementy składają się na tę wiązkę kompetencji?
Umiejętność
uczenia się
→
• ewaluacja procesu uczenia się
• sposoby i strategie uczenia się
Orientacja na przyszłość
→
• dogłębna analiza obecnej sytuacji
• dostrzeganie i ocena przyszłych możliwości
Wytrwałość
→
• oparcie się pokusie natychmiastowej nagrody
• niezniechęcanie się
Rozwijanie swoich zainteresowań
→
• wychodzenie poza ramy przedmiotu nauczania
• hobby jako zasób
• osiąganie mistrzostwa
- Jak rozwijać tę wiązkę kompetencji w szkole i w projekcie?
Podstawa programowa kształcenia ogólnego wprost mówi o tym, że zadaniem szkoły jest wdrażanie dziecka do samorozwoju. Zarządzanie sobą jest jedną z kompetencji, które temu sprzyjają. Zarządzanie sobą pomaga też realizować inne szczegółowe cele podstawy programowej, m.in. zachęcanie do zorganizowanego i świadomego samokształcenia opartego na umiejętności przygotowania własnego warsztatu pracy oraz wszechstronny rozwój osobowy ucznia poprzez pogłębianie wiedzy oraz zaspokajanie i rozbudzanie jego naturalnej ciekawości poznawczej. Umiejętność uczenia się – element tej wiązki – jest również jedną z umiejętności kluczowych rozwijanych w systemie edukacji. - Wiązka ta stanowi rozwinięcie sześciu kompetencji proinnowacyjnych wskazanych w raporcie Szkoła dla innowatora: umiejętności uczenia się, wizualizacji problemu i rozwijania wyobraźni
poprzez przydatne metafory, opóźnionej lub odroczonej gratyfikacji, wytrwałości,
rozwijania zainteresowań i nauczania, że posiadanie hobby jest zasobem oraz rozwijania orientacji na przyszłość.
- Przedmioty, które dają szczególną okazję do rozwijania zarządzania sobą: wychowanie fizyczne, wiedza o społeczeństwie, godzina wychowawcza
- Metody, które szczególnie sprzyjają rozwijaniu zarządzania sobą: odwrócona lekcja, metody rozwijania kreatywności uczennic i uczniów, metody indywidualnej pracy z uczniem/uczennicą, społeczne i badawcze projekty edukacyjne, warsztaty rozwijające kompetencje behawioralne
- Narzędzia edukacyjne, które szczególnie sprzyjają rozwijaniu zarządzania sobą: zadania interdyscyplinarne i przewodnik, jak je tworzyć, przykłady projektów badawczych i przewodnik, jak je prowadzić, przykłady projektów społecznych i przewodnik, jak je prowadzić, scenariusze warsztatów kompetencji behawioralnych, przewodnik dbałości o dobrostan uczennic i uczniów
- Praktyki dydaktyczne, które szczególnie sprzyjają rozwijaniu zarządzania sobą: informacja zwrotna, zadawanie pytań, praca z błędem
Eksperci
Posłuchaj co o komptencjach proinnowacyjnych mówią eksperci Szkoły dla innowatora