Dobrostan uczennic i uczniów w szkole

W wielu miejscach na świecie w świadomy, systemowy sposób wspiera się inicjatywy i programy edukacyjne budujące dobrostan dzieci i młodzieży w szkołach. Możemy o tym przeczytać w raportach i publikacjach, np. z Wielkiej Brytanii, Irlandii, Holandii, krajów skandynawskich czy Australii. Docenia się wysiłek włożony przez szkolnych specjalistów – nauczycielki i nauczycieli, ale także inne osoby wspomagające ich w tworzeniu bezpiecznej przestrzeni, w której można się nie tylko uczyć, lecz także po prostu dobrze spędzać czas.

W ostatnim czasie szczególnie zwrócono uwagę na ten aspekt ze względu na niepokojące badania dotyczące zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Można więc zauważyć różnorodne oferty treningów mindfulness (zwanych w Polsce również treningami uważności), kursów redukcji stresu, innych form wsparcia samorozwoju, treningów twórczości, kreatywności, szczęścia. To optymistyczny trend, który jeśli nie pozostanie tylko trendem, ma szansę przynieść wartościowe zmiany w myśleniu o potrzebach uczniów i uczennic.

Cieszy więc fakt, że i w Polsce temat uczniowskiego dobrostanu jest nie tylko obiektem zainteresowań naukowców i naukowczyń, ale przenosi się na grunt praktyki edukacyjnej. Można oczywiście powiedzieć, że znajdziemy wiele przykładów przywołujących szczęśliwe miejsca, przestrzenie budowane z myślą o dobrym samopoczuciu uczącej się i pracującej w nich społeczności. Wciąż jednak znacznie więcej jest miejsc, gdzie systemowo w ten sposób się nie patrzy. Intencją pomysłodawców niniejszej publikacji było wskazanie – czy może raczej przypomnienie – oczywistego i dobrze znanego kierunku na drodze do dobrostanu uczennic i uczniów. Odwołanie do psychologii pozytywnej i wskazanie czynników warunkujących dobre, satysfakcjonujące życie to jednak nie wszystko. Równie ważne jest przyglądanie się praktyce edukacyjnej, a ta jest w naszych rękach – również Twoich, nauczycielko i nauczycielu. Każdy z Was ma wpływ na swoją lekcję: począwszy od świadomego wyboru tematu do realizacji, zbudowania celu edukacyjnego i wskazania kryteriów sukcesu, poprzez jej mądrą i efektywną organizację, po dobór adekwatnych do tematu i grupy metod i narzędzi. Na budowanie dobrej atmosfery, poznawanie młodych ludzi, budowanie wraz z nimi dobrych relacji, używanie języka szacunku i życzliwości również ma się wpływ. Podobnie jak na wzmacnianie kompetencji kluczowych, ponadprogramowych przecież, a istotnych w przyszłości – w tym na przykład na stymulowanie twórczej postawy człowieka warunkującej satysfakcjonujące życie. Zachęcam do korzystania z tych sfer wpływu.